زندگینامه شاعران اهلبیت علیه السلام

استان آذربایجانشرقی :(1)

زندگینامه حاج رضا صراف تبریزی :

استاد سخن،شاعر نغز گفتار و دلسوخته مرحوم حاج رضا صراف تبریزی در سال 1271 هجری قمری
در محله ی راسته کوچه تبریز در دربند حصار دیده به جهان گشود.در سن 12 سالگی پدر خود را از دست
داد به ناچار برای گذراندن زندگی به شغل پدرش یعنی صرّافی روی آورد.مغازه اش در تیمچه ی
 حاج سید حسین میانه قرار داشت.در حین تجارت،به آموختن ادبیات فارسی و عربی پرداخت.
حاج رضا صراف همیشه در محافل علمی و ادبی شرکت داشت و از سال 1291 ه .ق (از 20سالگی)
یکی از اعضای برجسته انجمن ادبی صفا بود که جلسات انجمن در خانه وی تشکیل می شد.
او همیشه از محضر ادیب نامدار مرحوم « لنکرانی » پیش کسوت این انجمن استفاده می برد.
صراف در عمر کوتاه خود در حدود 2500 بیت شعر سروده که علاوه بر غزلیات،اشعار نغزی در موضوع
حادثه ی کربلا سروده که حکایت از علاقه مندی و اظهار ارادت شاعر به ساحت مقدس معلم بزرگ شهادت
حضرت حسین ن علی(ع) دارد و بیش از نصف دیوانش به مراثی و مدایح اهل بیت(ع)
اختصاص یافته است.در حقیقت صرّاف یکی از 4 شاعر بزرگ مرثیه سرای 100-150 سال اخیر بوده است.
برخی از شاعران او را سعدی ترکی سرا و برخی دیگر او را با نظامی مقایسه کرده اند.شخصیت ادبی صراف
 چنان از عظمت و ابهت برخوردار است که شعرای بعد از او از جمله غزلسرای معصر علی آقا واحد تحت تاثیرش
 قرار گرفته.همچنین استاد شهریار از او چنان متاثر گردیده که او را به عنوان
 یکی از نوابغ ادبی آذربایجان مورد ستایش قرار داده است.
صراف نه ماه پس از صدور فرمان مشروطیت در 17 ربیع الاول  سال  1325هجری قمری  در سن 54 سالگی
به دنبال ابتلا به بیماری  آسم در تبریز چشم از جهان می بندد.و مردم تبریز با اندوه فراوان پیکر او را به خاک می سپارند.
دیوان صراف در سال 1317 بوسیله کتابخانه فردوسی تبریز (انتشارات فخر آذر تبریز ) که با مقدمه مرحوم
حسن مصطفوی به طریقه سنگی چاپ شد تا اینکه در سال 1361 شادروان استاد شهریار
نسخه اصلی را که با خط خوشنویسی و نقاشی های میرزا علی نقاش افضل و ملماسی مزین شده بود در اختیار
اینجانب (سیروس قمری) مدیر کتابخانه فردوسی تبریز قرار دادند که از همان نسخه چندین بار زیر
چاپ رفت. چاپ فعلی دیوان صراف که با تحقیق و تصحیح شاعر و محقق ارجمند آقای مصطفی
قلیزاده علیار به مناسبت یکصدمین سال وفات صراف (سال 1383 شمسی) چاپ گردیده است
و بالاخره چاپ دوم دیوان صراف در سال 1388 شمسی چاپ گردیده است.

منبع اصلی : از کتاب دیوان صراف تبریزی ناشر :انتشارات فخرآذر تبریز (کتابخانه فردوسی تبریز )ـ تاریخ 1388شمسی